Tom 41. Mazowsze, cz. VI

Mazowsze,  cz. VI. Dzieła wszystkie, t. 41. Z rękopisów opracowali A. Pawlak, M. Tarko i T. Zdancewicz. Wstęp J. Burszta. Red. M. Tarko. Wrocław-Poznań 1969. Ss.LXVIII, 584, ilustr.

Tom 41 DWOK dostępny jest w postaci cyfrowej TUTAJ oraz na portalu polona.pl

Tom stanowi kolejną część monografii makroregionu mazowieckiego, opracowaną jednak i wydaną, podobnie jak pozycja następna, tj. część VII, po raz pierwszy z rękopisów w ramach edycji Dzieł wszystkich. Zawiera, podobnie jak część ostatnia monografii, nie opublikowane przez Kolberga materiały z Mazowsza zachowane w jego zbiorach rękopiśmiennych, dopełniając tym samym zasób źródłowy dokumentujący w dziele Kolberga kulturę ludową regionu. Książka składa się z dwu części. Pierwsza to odrębna praca Kolberga pt. Właściwości, pieśni i tańce ludu Ziemi Dobrzyńskiej, wydana osobno wcześniej w 1882 roku, poszerzona jednak o zapisy nie wykorzystane w niej przez Kolberga, zachowane w jego archiwum, a dotyczące tego obszaru (głównie około 100 pieśni i melodii). Druga część tomu to tzw. suplementy do części I-III Mazowsza wydanych przez Kolberga w latach 1885-1887. Zawierają one materiały nie wykorzystane tamże, dotyczące kraju, ludu, zwyczajów, obrzędów, a także pieśni i melodie taneczne z terenu Mazowsza Polnego i Leśnego. Dział ten zbudowany jest w sposób całkowicie zgodny z układem treści w tomach I-V Mazowsza (tj. najpierw geograficznym, a następnie dopiero tematycznym), co umożliwia najbardziej przejrzyste wyeksponowanie materiału uzupełniającego. W tomie przeważają zdecydowanie zapisy Kolberga, zwłaszcza zanotowane przez niego pieśni i melodie (54 pieśni obrzędowe, 678 powszechnych, 614 melodii tanecznych bez tekstu i z przyśpiewkami). Książka dokumentuje głównie folklor muzyczny wymienionych części Mazowsza.